Plasebo täsiri, netijesiz bejergini alanyňyzda oňyn garaşmalar sebäpli adam bedeninde saglygy gowulaşdyrmak duýgusyny aňladýar, degişli plasebo täsiri bolsa, işjeň dermanlary kabul edende negatiw garaşmalar sebäpli ýüze çykýan täsirligiň peselmegi ýa-da plasebo kabul edilende negatiw garaşmalar sebäpli ýaramaz täsirleriň ýüze çykmagy bolup biler, bu ýagdaýyň ýaramazlaşmagyna sebäp bolup biler. Olar köplenç kliniki bejergide we gözleglerde bolýar we hassalaryň netijeliligine we netijelerine täsir edip biler.
Plasebo effekti we plasebo garşy täsir, hassalaryň degişlilikde öz saglyk ýagdaýyna oňyn we negatiw garaşýanlaryndan emele gelen täsirlerdir. Bu täsirler kliniki amallarda ýa-da synaglarda bejermek üçin işjeň dermanlary ýa-da plasebo ulanmak, habarly razylyk almak, lukmançylyk bilen baglanyşykly maglumatlary bermek we saglygy goramak çärelerini geçirmek ýaly dürli kliniki şertlerde ýüze çykyp biler. Plasebo täsiri amatly netijelere, plasebo garşy täsir zyýanly we howply netijelere getirýär.
Dürli näsaglaryň arasynda bejergä jogap bermek we görkeziş alamatlarynyň tapawudyny bölekleýin plasebo we plasebo täsirleri bilen baglanyşdyrmak bolar. Kliniki tejribede, platsebo effektleriniň ýygylygyny we intensiwligini kesgitlemek kyn, synag şertlerinde plasebo effektleriniň ýygylygy we intensiwligi diapazony giňdir. Mysal üçin, agyry ýa-da akyl hassalygyny bejermek üçin goşa kör kliniki synaglaryň köpüsinde, plasebo garşy işjeň dermanlara meňzeýär we plasebo alan ulularyň 19% -e we garry gatnaşyjylaryň 26% -ine zyýanly täsirleri habar berdiler. Mundan başga-da, kliniki synaglarda plasebo alan näsaglaryň 1/4 bölegine zyýanly täsirler sebäpli derman kabul etmegi bes etdiler, plasebo garşy täsiriň neşe serişdeleriniň işjeň kesilmegine ýa-da berjaý edilmezligine sebäp bolup biljekdigini öňe sürýärler.
Plasebo we plasebo täsirleriniň newrobiologiki mehanizmleri
Plasebo effektiniň endogen opioidler, kannabinoidler, dopamin, oksitosin we vazopressin ýaly köp maddanyň bölünip çykmagy bilen baglanyşyklydygy görkezildi. Her bir maddanyň hereketi maksat ulgamyna (ýagny agyry, hereket ýa-da immun ulgamy) we kesellere (artrit ýa-da Parkinson keseli) gönükdirilendir. Mysal üçin, dopamin goýberilmegi Parkinson keselini bejermekde platsebo täsirine gatnaşýar, ýöne dowamly ýa-da ýiti agyryny bejermekde platsebo täsirinde däl.
Synagda dilden aýdylýan teklipler (plasebo garşy täsir) sebäpli ýüze çykýan agyrynyň güýçlenmegi, neýropeptidiň holesistokinin bilen araçylyk edilendigini we proglutamidiň (A görnüşi we holesistokiniň B görnüşli reseptor antagonisti) blokirlemeginiň mümkindigi görkezildi. Sagdyn adamlarda bu dil bilen ýüze çykýan giperalgeziýa gipotalamik gipofiz adrenal okunyň işjeňliginiň ýokarlanmagy bilen baglanyşyklydyr. Benzodiazepin derman diazepam, gipotalamik gipofiz adrenal okunyň giperalgesiýasyna we giperaktiwligine garşy çykyp biler, bu plasebo garşy täsirlere aladanyň bardygyny görkezýär. Şeýle-de bolsa, alanin giperalgesiýany bökdäp biler, ýöne gipotalamik gipofiz adrenal okunyň aşa işjeňligini bökdäp bilmez, bu holesistokinin ulgamynyň plasebo garşy täsiriniň giperalgesiýa bölegine degişlidigini, ýöne aladalanma böleginde däldigini görkezýär. Genetikanyň plasebo we plasebo garşy täsirleri dopamin, opioid we endogen kannabinoid genlerindäki ýeke nukleotid polimorfizmleriniň gaplotipleri bilen baglanyşyklydyr.
603 sagdyn gatnaşyjynyň gatnaşmagynda geçirilen 20 sany funksional neýroimage gözleginiň gatnaşyjy derejesindäki meta-derňewi, agyry bilen baglanyşykly plasebo täsiriniň diňe agyry bilen baglanyşykly funksional şekillendiriş görnüşlerine (neýrojeniki agyry gollary diýilýär) az täsir edendigini görkezdi. Plasebo täsiri, duýgulary we olaryň köp ugurly subýektiw agyry tejribelerine täsirini ýokarlandyrýan beýni torlarynyň birnäçe derejesinde rol oýnap biler. Beýni we oňurga ýiliginiň şekillendirilmegi, plasebo garşy täsiriň oňurga ýiliginden beýnine agyry signalynyň köpelmegine sebäp bolýandygyny görkezýär. Gatnaşanlaryň plasebo kremlerine bolan jogabyny barlamak üçin geçirilen synagda bu kremler agyry döredýär we bahasy ýokary ýa-da arzan diýilýär. Netijeler, adamlar ýokary bahaly kremler bilen bejergi alandan soň has agyr agyrylara garaşýanlarynda beýnimizdäki we oňurga ýiligindäki agyry ýaýradýan sebitleriň işjeňleşendigini görkezdi. Şonuň ýaly-da, käbir synaglar güýçli opioid derman remifentanilinden aýrylyp bilinýän ýylylyk bilen ýüze çykýan agyryny synagdan geçirdi; Remifentaniliň kesilendigine ynanýan gatnaşyjylaryň arasynda gippokampus işjeňleşdirildi we plasebo garşy täsir bu täsiriň stresiň we ýadyň bardygyny öňe sürüp, neşäniň täsirini ýapdy.
Garaşyşlar, dil görkezmeleri we çarçuwaly täsirler
Plasebo we plasebo garşy täsirleriň esasyndaky molekulýar hadysalar we nerw ulgamynyň üýtgemegi, garaşylýan ýa-da ýakyn geljek netijeleri bilen araçylyk edilýär. Garaşylyşy amala aşyryp boljak bolsa, oňa garaşmak diýilýär; Garaşyşlar duýgynyň we bilimiň üýtgemegi bilen ölçelip we täsir edip biler. Garaşylyşy dürli usullar bilen döredilip bilner, şol sanda neşe serişdeleriniň täsirleri we zyýanly täsirleri (dermanlardan soň analjezik täsirler), dilden görkezmeler (belli bir dermanyň agyryny ýeňilleşdirip biljekdigi barada habar bermek ýaly) ýa-da jemgyýetçilik synlary (şol bir derman kabul edenden soň başgalarda simptomlaryň ýeňilleşmegini gös-göni synlamak ýaly). Şeýle-de bolsa, käbir garaşmalar we plasebo we plasebo garşy effektler amala aşyrylyp bilinmez. Mysal üçin, böwrek transplantasiýasyny başdan geçirýän näsaglarda şertli ýagdaýda immunosupressiw jogaplary döredip bileris. Munuň subutnamasy, hassalara immunosupressantlar bilen jübütlenen bitarap gyjyndyrmalary ulanmakdyr. Diňe bitarap gyjyndyrmanyň ulanylmagy T öýjükleriniň köpelmegini hem azaldar.
Kliniki şertlerde, garaşylýan zatlara neşe serişdeleriniň beýany ýa-da ulanylyşy “täsir edýär”. Operasiýadan soň, hassanyň administrasiýa wagtyndan habarsyz maskaly administrasiýa bilen deňeşdirilende, morfin ulanylanda aljak bejergiňiz agyryny ýeňilleşdirip biljekdigini görkezýän bolsa, ep-esli peýdalar getirer. Sidearamaz täsirleri üçin göni görkezmeler hem özüni kanagatlandyryp biler. Geçirilen gözlegde ýürek keseli we gipertoniýa üçin beta blokirleýji atenolol bilen bejergi alýan hassalar bar we netijeler jynsy täsirleriň we erektil disfunksiýanyň ýüze çykmagynyň ähtimal täsirleri barada bilkastlaýyn habar berlen hassalarda 31% bolandygyny görkezýär, bu keseliň täsiri barada habar berilmedik hassalarda diňe 16%. Şonuň ýaly-da, oňat prostat ulalmagy sebäpli finasterid alan hassalaryň arasynda jynsy täsirleri barada aç-açan habar berlen hassalaryň 43% -i zyýanly täsirleri başdan geçirýär, jynsy täsirleri barada habar berilmedik hassalaryň arasynda bu paý 15% boldy. Gözlegde nebulizirlenen duzy dem alýan we allergenleri dem alýandyklary habar berildi. Netijeler näsaglaryň ýarysyna golaýynyň dem almakda kynçylyk çekendigini, howa ýollaryna garşylygy ýokarlandygyny we öýkeniň kuwwatynyň peselendigini görkezdi. Bronhokonstruktorlary dem alýan demgysma näsaglarynyň arasynda, bronhokonstruktorlar barada habar berlenler, bronhodilatatorlar bilen habar berlenlere garanyňda has agyr dem alyş kynçylyklaryny we howa ýollaryna garşylygy başdan geçirýär.
Mundan başga-da, dil bilen baglanyşykly garaşmalar agyry, gyjyndyrma we ýürek bulanma ýaly aýratyn alamatlara sebäp bolup biler. Dil teklibinden soň pes güýçli agyry bilen baglanyşykly gyjyndyrmalar ýokary güýçli agyry hökmünde kabul edilip bilner, taktil gyjyndyrmalar bolsa agyry hökmünde kabul edilip bilner. Alamatlary öjükdirmekden ýa-da güýçlendirmekden başga-da, negatiw umytlar işjeň dermanlaryň täsirini peseldip biler. Dermanlaryň agyryny ýeňletmek däl-de, hasam güýçlenjekdigi baradaky ýalan maglumatlar näsaglara ýetirilse, ýerli analjezikleriň täsiri ýapylyp bilner. 5-gidroksitriptamin reseptor agonist rizitriptan ýalňyşlyk bilen plasebo diýip bellik edilse, migren hüjümlerini bejermekde netijeliligini peseldip biler; Şonuň ýaly-da, negatiw umytlar, opioid dermanlarynyň eksperimental agyrylara analjezik täsirini azaldyp biler.
Plasebo we plasebo effektlerinde okuw mehanizmleri
Okuw hem, nusgawy kondisioner hem plasebo we plasebo garşy täsirlere gatnaşýar. Köp kliniki ýagdaýlarda, klassiki kondisioner arkaly neşe serişdeleriniň peýdaly ýa-da zyýanly täsirleri bilen baglanyşykly bitarap gyjyndyrmalar geljekde işjeň dermanlary ulanmazdan peýdalary ýa-da zyýanly täsirleri döredip biler.
Mysal üçin, daşky gurşaw ýa-da tagam bellikleri morfin bilen birnäçe gezek jübütlenen bolsa, morfiniň ýerine plasebo bilen ulanylýan şol bir bellikler henizem analjezik täsirleri döredip biler. Azaldylýan doza glýukokortikoidleriň we plasebo (dozany uzadýan plasebo diýilýär) aralyk ulanylyşyny alan psoriaz kesellerinde, toshbaýazyň gaýtalanma derejesi doly dozaly glýukokortikoid bejergisini alýan näsaglara meňzeýärdi. Şol bir kortikosteroid azaltmak düzgünini alan, ýöne aralykda plasebo almadyk näsaglaryň gözegçilik toparynda gaýtalanma derejesi dozany dowam etdirýän plasebo bejeriş toparyndan üç esse ýokarydy. Şuňa meňzeş kondisioner täsirleri dowamly ukusyzlygy bejermekde we üns ýetmezçiligi giperaktiwligi bozulan çagalar üçin amfetaminleri ulanmakda habar berildi.
Öňki bejeriş tejribeleri we okuw mehanizmleri hem plasebo garşy täsir edýär. Döş keseli sebäpli himiýa bejergisini alýan aýallaryň arasynda, olaryň 30% -i daşky gurşaw meselelerine (hassahana gelmek, lukmançylyk işgärleri bilen duşuşmak ýa-da infuziýa otagyna meňzeş otaga girmek ýaly) täsirlerden soň ýürek bulanmagyna garaşýarlar, ýöne infuziýa bilen baglanyşykly. Gaýtadan wenipunkturany başdan geçiren täze doglan çagalar, wenipunktura başlamazdan ozal derisini alkogol arassalamak wagtynda aglamagy we agyryny görkezýärler. Astma näsaglaryna möhürlenen gaplarda allergenleri görkezmek demgysma hüjümini döredip biler. Belli bir ysy bolan, ýöne peýdaly biologiki täsiri bolmadyk suwuklyk öň täsirli täsirleri bolan (trisiklik antidepressantlar ýaly) işjeň derman bilen jübütlenen bolsa, bu suwuklygyň plasebo bilen ulanylmagy hem zyýanly täsirleri döredip biler. Görüş düwmeleri (ýagtylyk we şekiller) öň synagdan geçen agyry bilen jübütlenen bolsa, bu wizual görkezijileri diňe ulanmak geljekde agyry döredip biler.
Başgalaryň tejribelerini bilmek plasebo we plasebo garşy täsirlere hem sebäp bolup biler. Beýlekilerden agyryny azaltmagy görmek, bejergiden ozal alan analjezik täsirine meňzeş ululykda plasebo analjezik täsirine sebäp bolup biler. Sosial gurşawyň we görkezişiň zyýanly täsirleri döredip biljekdigini görkezýän synag synaglary bar. Mysal üçin, gatnaşyjylar başgalaryň plasebo zyýanly täsirleri barada habar berýändiklerine şaýat bolsa, hereketsiz melhem ulananyňyzdan soň agyryny habar beriň ýa-da “potensial zäherli” diýlip häsiýetlendirilen ýapyk howany dem alyň, bu şol bir platsebo, hereketsiz melhem ýa-da ýapyk howada täsir eden gatnaşyjylara zyýanly täsirleri döredip biler.
Köpçülikleýin habar beriş serişdeleri we hünärmen däl habar beriş serişdeleri, internetden alnan maglumatlar we beýleki simptomatik adamlar bilen göni aragatnaşyk, bularyň hemmesi plasebo garşy reaksiýany ösdürip biler. Mysal üçin, statinlere ýaramaz täsirleriň hasabat derejesi statinlerdäki negatiw hasabatyň intensiwligi bilen baglanyşdyrylýar. Negativearamaz habar beriş serişdelerinde we telewideniýede berlen habarlarda tiroid dermanynyň formulasynda zyýanly üýtgeşmeler görkezilendigi we diňe negatiw hasabatlarda agzalan aýratyn alamatlar ýüze çykandan soň habar berlen ýaramaz wakalaryň sanynyň 2000 esse köpelendigi aýdyň mysal bar. Edil şonuň ýaly-da, köpçüligiň dykgatyna ýetirilmegi jemgyýetiň ýaşaýjylaryny zäherli maddalara ýa-da howply galyndylara duçar bolýandyklaryna ýalňyş düşünmäge mejbur edensoň, göz öňüne getirilýän alamatlar bilen baglanyşykly alamatlar köpelýär.
Plasebo we plasebo garşy täsirleriň gözleglere we kliniki tejribä täsiri
Bejergi başynda kimiň plasebo we plasebo garşy täsir edýändigini kesgitlemek peýdaly bolup biler. Bu jogaplar bilen baglanyşykly käbir aýratynlyklar häzirki wagtda belli, ýöne geljekki gözlegler bu aýratynlyklar üçin has gowy empirik subutnamalary berip biler. Optimizm we teklibiň duýgurlygy plasebo jogaplary bilen ýakyndan baglanyşykly däl ýaly. Plasebo garşy täsiriň has aladalanýan, ozal näbelli lukmançylyk sebäplerini başdan geçiren ýa-da işjeň neşe serişdesini ulanýanlaryň arasynda ep-esli psihologiki kynçylyk çekýän hassalarda ýüze çykmagynyň mümkindigini görkezýän subutnamalar bar. Plasebo ýa-da plasebo garşy täsirlerde jynsyň roly barada takyk subutnama ýok. Surata almak, köp gen töwekgelçiligi, genler boýunça birleşme gözlegleri we ekiz gözlegler beýniniň mehanizmleriniň we genetikasynyň plasebo we plasebo garşy täsirleri üçin esas bolup hyzmat edýän biologiki üýtgemelere nädip sebäp bolýandygyny düşündirmäge kömek edip biler.
Näsaglar bilen kliniki lukmanlaryň özara täsiri, platsebo we işjeň dermanlary alandan soň plasebo täsirleriniň ähtimallygyna we habar berilýän ýaramaz täsirlerine täsir edip biler. Näsaglaryň kliniki lukmanlara bolan ynamy we olaryň gowy gatnaşygy, hassalar bilen lukmanlaryň arasynda dogruçyl aragatnaşyk, alamatlary ýeňilleşdirýändigi subut edildi. Şonuň üçin lukmanlaryň duýgudaşdygyna we umumy sowuklamanyň alamatlaryny habar berýän hassalar, lukmanlaryň duýgudaş däldigine ynanýanlara garanyňda has ýumşak we gysga bolýar; Lukmanlaryň duýgudaşdygyna ynanýan hassalar, interleukin-8 we neýtrofil sanlary ýaly çişmegiň obýektiw görkezijileriniň azalmagyny başdan geçirýärler. Plasebo effektinde kliniki lukmanlaryň oňyn umytlary hem rol oýnaýar. Diş çykarylandan soň anesteziki analjezikleri we plasebo bejergisini deňeşdirýän kiçijik gözleg, lukmanlaryň analjezik alýan näsaglaryň has köp agyryny azaltmak bilen baglanyşyklydygyny bilýändigini görkezdi.
Atalyk çemeleşmesini ulanman bejerginiň netijelerini gowulandyrmak üçin plasebo effektini ulanmak islesek, bejerginiň hakyky, ýöne oňyn görnüşde beýan edilmegi. Terapewtiki peýdalara garaşýanlaryň artmagy, hassalaryň morfine, diazepama, beýniniň çuňňur gyjyndyrylmagyna, remifentaniliň wena damarlaryny dolandyrmagyna, lidokainiň ýerli administrasiýasyna, goşmaça we toplumlaýyn bejeriş usullaryna (akupunktura ýaly) we hatda hirurgiýa gowulaşmagyna görkezildi.
Näsaglaryň garaşyşlaryny derňemek, bu garaşmalary kliniki tejribä girizmekde ilkinji ädimdir. Garaşylýan kliniki netijelere baha berlende, hassalardan garaşylýan bejeriş peýdalaryna baha bermek üçin 0 (peýdasy ýok) 100-den 100-e çenli (göz öňüne getirip boljak peýdasy) ulanylmagyny haýyş edip bolar. Näsaglara saýlama ýürek operasiýasyna garaşýan zatlaryna düşünmäge kömek etmek, operasiýadan soňky 6 aýlyk maýyplygyň netijelerini azaldar; Garyn içege operasiýasyndan öň näsaglara garşy göreş strategiýalary barada görkezme bermek, operasiýadan soňky agyryny we anestezi dermanlarynyň dozasyny ep-esli azaltdy (50%). Bu çarçuwaly effektleri ulanmagyň usullary diňe bir näsaglara bejerginiň laýyklygyny düşündirmek bilen çäklenmän, ondan peýdalanýan näsaglaryň paýyny hem düşündirýär. Mysal üçin, näsaglara dermanlaryň täsirliligini bellemek, näsaglaryň özlerini dolandyryp bilýän operasiýadan soňky analjeziklere bolan zerurlygyny azaldyp biler.
Kliniki tejribede, platsebo effektini ulanmagyň başga etiki usullary bolup biler. Käbir gözlegler, işjeň derman bilen bir hatarda platsebo dolandyrmagy we näsaglara plasebo goşmagyň işjeň dermanyň peýdaly täsirlerini ýokarlandyrýandygyny we şeýlelik bilen netijeliligini ýokarlandyrýandygyny aç-açan habar bermegi öz içine alýan “açyk bellik plasebo” usulynyň netijeliligini goldaýar. Mundan başga-da, dozany kem-kemden azaltmak bilen, işjeň derman serişdesini kondisioner arkaly saklap bolýar. Aýratyn operasiýa usuly, zäherli ýa-da endik ediji dermanlar üçin aýratyn peýdaly bolan duýgur duýgular bilen jübütlemekdir.
Munuň tersine, aladaly maglumatlar, ýalňyş ynançlar, pessimist garaşmalar, geçmişdäki negatiw tejribeler, sosial maglumatlar we bejeriş gurşawy ters täsirlere sebäp bolup biler we simptomatiki we pallatiw bejerginiň peýdalaryny azaldyp biler. Işjeň dermanlaryň (aralyk, birmeňzeş, dozasy garaşsyz we ygtybarsyz köpelmek) aýratyn däl täsirleri adatydyr. Bu ýaramaz täsirleri hassalaryň lukman tarapyndan kesgitlenen bejeriş meýilnamasyna (ýa-da bes etmek meýilnamasyna) ýaramaz täsir etmegine sebäp bolup biler, bu bolsa beýleki dermanlara geçmegini ýa-da bu zyýanly täsirleri bejermek üçin başga dermanlary goşmagyny talap edip biler. Ikisiniň arasynda anyk birleşigi kesgitlemek üçin has köp gözleg gerek bolsa-da, bu aýratyn däl täsirleri plasebo garşy täsir edip biler.
Näsagyň zyýanly täsirlerini düşündirmek bilen bir hatarda peýdalaryny görkezmek peýdaly bolup biler. Sidearamaz täsirlerini aldawly däl-de, goldaýan görnüşde beýan etmek peýdaly bolup biler. Mysal üçin, näsaglara zyýanly näsaglaryň paýyna däl-de, ters täsirleri bolmadyk näsaglaryň paýyny düşündirmek, bu ýaramaz täsirleriň ýüze çykmagyny azaldyp biler.
Lukmanlar bejergini amala aşyrmazdan ozal näsaglardan dogry habarly razylyk almaga borçludyrlar. Habarly razylyk işiniň bir bölegi hökmünde lukmanlar hassalara habarly karar bermekde kömek etmek üçin doly maglumat bermeli. Lukmanlar ähli howply we kliniki taýdan möhüm täsirleri anyk we takyk düşündirmeli we ähli zyýanly täsirleriň habar berilmelidigini hassalara habar bermeli. Şeýle-de bolsa, lukmançylyk kömegini talap etmeýän oňat we aýratyn däl täsirleri sanamak, olaryň ýüze çykma ähtimallygyny ýokarlandyrýar we lukmanlar üçin kynçylyk döredýär. Mümkin bolan çözgütleriň biri, näsaglara plasebo garşy effekti hödürlemek, soň bolsa bu ýagdaýa düşüneninden soň bejerginiň oňat, aýratyn däl täsirleri barada öwrenmek isleýändiklerini soramakdyr. Bu usul “kontekstleşdirilen habarly razylyk” we “ygtyýarly garamak” diýilýär.
Näsaglar bilen bu meseleleri öwrenmek peýdaly bolup biler, sebäbi ýalňyş ynançlar, aladaly garaşmalar we öňki dermanlar bilen negatiw tejribeler plasebo garşy täsir edip biler. Olarda öň bizar ediji ýa-da howply täsirleri barmy? Haýsy zyýanlary barada alada edýärler? Häzirki wagtda oňat täsirlerden ejir çekýän bolsalar, bu zyýanly täsirleriň näçeräk täsiri bar diýip pikir edýärler? Wagtyň geçmegi bilen ýaramaz täsirleriniň erbetleşmegine garaşýarlarmy? Näsaglaryň beren jogaplary lukmanlara bejergini has çydamly edip, zyýanly täsirler baradaky aladalaryny azaltmaga kömek edip biler. Lukmanlar hassalary zyýanly bolup bilse-de, aslynda zyýany ýok we medisina taýdan howply däl diýip, ynandyryp bilerler, bu bolsa zyýanly täsirleri döredýän aladany ýeňilleşdirip biler. Munuň tersine, hassalar bilen kliniki lukmanlaryň özara gatnaşygy olaryň aladalaryny gowşadyp bilmese ýa-da hasam güýçlendirip bilmese, zyýanly täsirleri güýçlendirer. Tejribe we kliniki gözlegleriň hil taýdan gözden geçirilmegi negatiw däl gylyk-häsiýetleriň we biperwaý aragatnaşyk usullarynyň (duýgudaş gürlemek, hassalar bilen gözüňiziň bolmazlygy, monoton gürlemek we ýüzüňize ýylgyrmazlyk) plasebo garşy täsirini ýokarlandyryp, näsaglaryň agyrylara çydamlylygyny peseldip we plasebo täsirini peseldip biljekdigini görkezýär. Göz öňünde tutulýan zyýanly täsirler köplenç ozal ünsden düşürilen ýa-da ünsden düşürilen, ýöne indi derman bilen baglanyşykly alamatlardyr. Bu ýalňyş häsiýeti düzetmek, neşäni has çydamly edip biler.
Näsaglar tarapyndan habar berilýän zyýanly täsirler, derman, bejeriş meýilnamasy ýa-da lukmanyň hünär ussatlygy baradaky şübheleri, bellikleri ýa-da aladalary bildirip, gizlin we gizlin görnüşde beýan edilip bilner. Şübheleri gönüden-göni kliniki lukmanlara bildirmek bilen deňeşdirilende, zyýanly täsirler dermanlary bes etmegiň az utandyryjy we aňsat kabul ederlikli sebäbidir. Bu ýagdaýlarda näsagyň aladalaryny aýdyňlaşdyrmak we aç-açan ara alyp maslahatlaşmak, kesilmek ýa-da berjaý edilmezlik ýagdaýlaryndan gaça durup biler.
Plasebo we plasebo garşy täsirler baradaky gözleg kliniki synaglaryň dizaýnynda we durmuşa geçirilmeginde, şeýle hem netijeleri düşündirmekde manylydyr. Birinjiden, mümkin bolan ýerlerde kliniki synaglarda simptomlaryň regressiýasy ýaly plasebo we plasebo garşy täsirleri bilen baglanyşykly bulaşyk faktorlary düşündirmek üçin erkin interwensiýa toparlary bolmaly. Ikinjiden, synagyň uzyn dizaýny, esasanam krossower dizaýnynda plasebo jogap beriş hadysalaryna täsir eder, sebäbi ilki bilen işjeň neşe serişdesini alan gatnaşyjylar üçin öňki oňyn tejribeler garaşýar, plasebo alan gatnaşyjylar bolsa ilki bilen almaýarlar. Bejerginiň aýratyn peýdalary we zyýanly täsirleri barada näsaglara habar bermek bu artykmaçlyklaryň we zyýanly täsirleriň köpelip biljekdigi sebäpli, belli bir dermany öwrenýän synaglaryň dowamynda habarly razylyk döwründe berlen peýdalar we zyýanly maglumatlar barada yzygiderliligi saklamak iň gowusydyr. Maglumat yzygiderlilige ýetip bilmedik meta-derňewde netijeleri seresaplylyk bilen düşündirmeli. Sidearamaz täsirleri barada maglumatlary ýygnaýan gözlegçiler üçin bejeriş toparyndan we zyýanly täsirlerden habarsyz bolmak iň gowusydyr. Sidearamaz täsir maglumatlary ýygnalanda, düzülen simptomlaryň sanawy açyk anketadan has gowudyr.
Iş wagty: Iýun-29-2024




