Interferon, wirusyň immunitetini işjeňleşdirmek üçin bedeniň nesillerine bölünip çykýan signaldyr we wirusa garşy gorag çyzygydyr.I görnüşli interferonlar (alfa we beta ýaly) wirusa garşy dermanlar hökmünde onlarça ýyl bäri öwrenilýär.Şeýle-de bolsa, I görnüşli interferon reseptorlary köp dokumalarda aňladylýar, şonuň üçin I görnüşli interferonyň kabul edilmegi, bedeniň immunitetiniň aşa köpelmegine sebäp bolup, bir topar ýaramaz täsirleri döredýär.Tapawut, III görnüşli interferon (λ) reseptorlary diňe epitel dokumalarynda we öýken, dem alyş ýollary, içege we bagyr ýaly käbir immun öýjüklerinde ýüze çykýar, şonuň üçin romanyň koronawirus hereket edýär, şonuň üçin interferon λ az täsir edýär.PEG-λ polietilen glikol bilen tebigy interferon λ esasynda üýtgedilýär we ganda aýlanyş wagty tebigy interferonyňkydan ep-esli uzyn.Birnäçe gözleg, PEG-λ giň spektrli wirusa garşy işjeňliginiň bardygyny görkezdi
2020-nji ýylyň aprelinde ABŞ-daky Milli düwnük institutynyň (NCI), Angliýadaky King kollejiniň we beýleki gözleg institutlarynyň alymlary J Exp Med-de Covid-19-ny bejermek üçin interferon using ulanyp kliniki gözlegleri maslahat berýän teswirleri çap etdiler.ABŞ-nyň Massaçusets umumy hassahanasynyň gepatobiliar merkeziniň müdiri Reýmond T. Çung maý aýynda PEG-of-iň Covid-19-a garşy netijeliligini bahalandyrmak üçin derňewçi kliniki synagyň geçiriljekdigini habar berdi.
Iki fazaly kliniki synag, PEG-λ COVID-19 hassalarynda wirus ýüküni ep-esli azaldyp biljekdigini görkezdi [5,6].2023-nji ýylyň 9-njy fewralynda Täze Angliýa Medisina Journalurnaly (NEJM) Braziliýaly we Kanadaly alymlaryň ýolbaşçylygyndaky TOGETHER atly 3-nji tapgyrlaýyn uýgunlaşdyrylan platforma synagynyň netijelerini neşir etdi, bu bolsa PEG-of COVID-19 hassalaryna bejeriş täsirine has-da baha berdi. [7].
Aciti Covid-19 alamatlary bilen ýüze çykýan we simptom başlanandan 7 günüň dowamynda hödürleýän ambulatoriýalara PEG-λ (ýekeje subkutan sanjym, 180 μg) ýa-da plasebo (ýekeje sanjym ýa-da dilden) berildi.Esasy jemlenen netije hassahana ýerleşdirilmegi (ýa-da üçünji hassahana ugradylmagy) ýa-da randomizasiýa edilenden 28 günüň dowamynda Covid-19 üçin gyssagly kömek bölümi boldy (gözegçilik> 6 sagat).
Koronawirus romany wirusdan bäri üýtgäp gelýär.Şol sebäpden, PEG-λ dürli koronawirus görnüşlerine bejeriş täsiriniň bardygyny ýa-da ýokdugyny görmek möhümdir.Topar bu synagda Omikron, Delta, Alfa we Gamma ýaly näsaglara ýokaşan wirusyň dürli ştammlaryna kiçi toparlaýyn derňew geçirdi.Netijeler, bu görnüşlere ýokaşan ähli hassalarda PEG-λ we Omicron ýokaşan hassalarda iň täsirli bolandygyny görkezdi.
Wirus ýükleri nukdaýnazaryndan, PEG-λ ýokary wirusly ýükli hassalarda has möhüm bejeriş täsirini ýetirdi, emma wirus ýükleri pes bolan hassalarda düýpli bejeriş täsiri bolmady.Bu netijelilik Pfizer-iň Paxlowidine (Nematowir / Ritonawir) deňdir.
Pakslowidiň 5 günüň dowamynda günde iki gezek 3 tabletka bilen dilden berilýändigini bellemelidiris.Beýleki tarapdan, PEG-λ, Paxlowid bilen deň netijeliligi gazanmak üçin diňe bir subkutan sanjymy talap edýär, şonuň üçin has oňat ýerine ýetirilýär.Ygtyýarlylykdan başga-da, PEG-λ Paxlowidden başga artykmaçlyklary bar.Geçirilen gözlegler, Pakslowidiň neşe täsirine sebäp bolup, beýleki dermanlaryň alyş-çalşyna täsir edýändigini görkezdi.Garry hassalar we dowamly keseller ýaly agyr Covid-19 keseli köp bolan adamlar uzak wagtlap neşe serişdesini ulanýarlar, şonuň üçin bu toparlarda Pakslowidiň töwekgelçiligi PEG-than-den ep-esli ýokary.
Mundan başga-da, Paxlowid wirusly proteizleri nyşana alýan inhibitordyr.Wirusly proteaz üýtgese, derman netijesiz bolup biler.PEG-the bedeniň immunitetini işjeňleşdirip, wiruslaryň ýok edilmegini güýçlendirýär we haýsydyr bir wirus gurluşyny nyşana almaýar.Şonuň üçin geljekde wirus hasam üýtgese-de, PEG-λ netijeliligini saklamagyna garaşylýar.
Şeýle-de bolsa, FDA PEG-of gyssagly ulanylmagyna rugsat bermejekdigini aýtdy, bu gözleg bilen baglanyşykly alymlaryň lapykeçligine sebäp boldy.Eiger munuň gözlegiň ABŞ-nyň kliniki synag merkezine degişli däldigi we synagyň neşe kompaniýalary däl-de, gözlegçiler tarapyndan başlandygy we geçirilmegi sebäpli bolup biljekdigini aýdýar.Netijede, PEG-λ ABŞ-da işe başlamazdan ep-esli pul we köp wagt sarp etmeli bolar.
Giň spektrli wirusa garşy derman hökmünde PEG-λ diňe bir koronawirus romanyny nyşana alman, bedeniň beýleki wirus ýokançlyklaryndan arassalanmagyny hem güýçlendirip biler.PEG-gr dümew wirusyna, dem alyş sintisial wirusyna we beýleki koronawiruslara täsir edip biler.Käbir gözlegler λ interferon dermanlarynyň, ir ulanylsa, wirusyň bedene ýokaşmagynyň öňüni alyp biljekdigini öňe sürdi.TOGETHER gözlegine gatnaşmadyk Kanadanyň Toronto uniwersitetiniň immunology Eleanor Fish: "Bu görnüşli interferonyň iň köp ulanylmagy profilaktiki taýdan bolar, esasanam ýokary töwekgelçilikli adamlary wirus ýokaşmagyndan goramak üçin".
Iş wagty: Iýul-29-2023