habarlar

Soňky döwürde dünýäniň köp ýerinde täze koronawirus warianty EG.5 keseliniň sany köpelýär we Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy EG.5-i “ünsi talap edýän wariant” hökmünde görkezdi.

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy (BSG) sişenbe güni (ýerli wagt) täze koronawirus EG.5 görnüşini "alada goýýan" toparlara bölýändigini mälim etdi.

Habarlara görä, Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy 9-njy ýerde birnäçe täze koronawirus görnüşini, şol sanda häzirki wagtda ABŞ-da we Angliýada ýaýran EG.5 täze koronawirus görnüşini yzarlaýandygyny aýtdy.

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň COVID-19 üçin tehniki ýolbaşçysy Mariýa Wan Hove, EG.5-iň geçirijiligini ýokarlandyrandygyny, ýöne beýleki Omicron görnüşlerinden has agyr däldigini aýtdy.

Hasabatda aýdylmagyna görä, wirus görnüşiniň geçiş ukybyna we mutasiýa ukybyna baha bermek bilen, mutasiýa üç kategoriýa bölünýär: “gözegçilik astynda”, “üns bermeli” we “üns bermeli” warianty.

Baş direktor Tedros Adhanom Gebreyesus: "Töwekgelçilik, hadysalaryň we ölümleriň duýdansyz köpelmegine sebäp bolup biljek has howply wariant bolup galýar" -diýdi.

EG.5 näme?Ol nirede ýaýraýar?

Täze koronawirus Omikrin subvariant XBB.1.9.2-iň “nesli” EG.5 ilkinji gezek şu ýylyň 17-nji fewralynda ýüze çykaryldy.

Wirus, şeýle hem XBB.1.5 we beýleki Omicron görnüşlerine meňzeş usul bilen adam öýjüklerine we dokumalaryna girýär.Sosial ulgamlarda ulanyjylar grek elipbiýine görä mutant “Eris” diýip at berdiler, ýöne bu BSG tarapyndan resmi taýdan tassyklanmady.

Iýul aýynyň başyndan bäri EG.5 COVID-19 ýokançlygynyň köpelmegine sebäp boldy we Bütindünýä Saglyk Guramasy ony 19-njy iýulda “gözegçilik etmegiň” warianty hökmünde görkezdi.

7-nji awgustda 51 ýurtdan 7,354 EG.5 gen yzygiderliligi ABŞ, Günorta Koreýa, Japanaponiýa, Kanada, Awstraliýa, Singapur, Angliýa ýaly ähli gripp maglumatlaryny paýlaşmak boýunça global inisiatiwa (GISAID) ýüklendi. Fransiýa, Portugaliýa we Ispaniýa.

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy iň soňky baha berişinde EG.5 we EG.5.1 ýaly ýakyndan baglanyşykly kömekçilerine ýüzlendi.Angliýanyň Saglyk Howpsuzlyk Guramasynyň habaryna görä, hassahanada geçirilen synaglar arkaly ýüze çykarylan ýedi hadysanyň birinde EG.5.1 bar.Kesellere gözegçilik we öňüni alyş merkezleri ABŞ-da aprel aýyndan bäri ýaýradylan we häzirki wagtda täze ýokanç keselleriň 17 göterimine jogapkär bolan EG.5-iň iň köp ýaýran warianty bolmak üçin Omicronyň beýleki subvariantlaryndan öňe geçendigini çaklaýarlar.Federal saglyk gullugynyň habaryna görä, Koronawirus keselhanalarynda Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda köpelýär we soňky hepdede hassahanalarda 12,5 göterim ýokarlanyp, 9556-a ýetdi.

Sanjym henizem EG.5 ýokaşmasyndan goraýar!

EG.5.1-de XBB.1.9.2-de ýok iki möhüm goşmaça mutasiýa bar, ýagny F456L we Q52H, EG.5-de diňe F456L mutasiýa bar.EG.5.1-de goşmaça ownuk üýtgeşiklik, süýümli belokdaky Q52H mutasiýa, geçiş nukdaýnazaryndan EG.5-den artykmaçlyk berýär.

CDC metbugat sekretarynyň sözlerine görä, häzirki wagtda bar bolan bejergileriň we sanjymlaryň mutant ştammyna garşy täsirli bolmagyna garaşylýar.

Kesellere gözegçilik we öňüni alyş merkezleriniň müdiri Mandi Kohen sentýabr aýynda täzelenen sanjymyň EG.5-den goragy üpjün etjekdigini we täze wariantyň möhüm üýtgeşikligi görkezmeýändigini aýtdy.

Angliýanyň Saglyk Howpsuzlyk Guramasy sanjymlaryň geljekde koronawirus wiruslaryndan iň gowy gorag bolup galýandygyny aýdýar, şonuň üçin adamlaryň sanjymlary mümkin boldugyça gysga wagtda almagy möhümdir.